زمانِ حکومتِ رضاشاه، در گذرِ شیخ هادی سقاخانهای بود؛ شایعه شده بود که سقاخانه آقا شیخ هادی معجزه کرده است و معجزه این بود که هم کوری را شفا داده است و هم وقتی یک نفر خارج مذهب خواسته است زهر در میان سقاخانه مزبور بریزد به سبب معجزه دستش به پنجره چسیبده است.
ماژور ایمبری، کنسول امریکا در ایران، به اصرار زن جوانی که میل داشت فیلمی از سقاخانه درحالیکه مومنین بسوی او دست حاجت دراز کرده باشند، برداشته و برای دوستان خود بفرستد، با جعبه عکس و فیلم بسوی سقاخانه چهار راه آقا شیخ هادی روانه شد.
ماژور ایمبری و یکی دیگر از هم وطنانش روز جمعه، 27 تیر 1303 بطرف سقاخانه رفتند.
جماعت زیادی از مرد و زن پیرامون سقاخانه جمع بودند. زنها یکی نشسته، یکی ایستاده، یکی نذر میدهد. یکی طفلش را به سقاخانه می مالد. دیگری طفل میطلبد و ...
پلیس هم برای حفظ نظم حضور دارد و آنها هم با مردم در تکریم به سقاخانه و شرح معجزات – خاصه خشک شدن دست خارج مذهب که میخواسته زهر در آب بریزد- صحبت میکنند.
ایمبری با رفیقش سه پایه عکاسی را درست مقابل سقاخانه نصب میکند.
ایمبری هنوز کارش را شروع نکرده که ناگهان ناشناسی فریاد میزند: «اینهایی که میخواهند عکس بگیرند همانهایی هستند که میخواستند زهر در سقاخانه بریزند!»
مردم هجومی شدید میکنند، سنگ و چاقو و چوب داخل کار میشود؛
کنسول و رفیقش مسیو سیمورد،بطرف خیابان استخر و حسنآباد می گریزند.
اما مردم با سنگ و چوب آنها را دنبال میکنند و فریاد میزنند که ایهاالناس بگیرید! اینها میخواستند زهر در سقاخانه بریزند! ناشناس هم جلو افتاده و پیشاپیش آنها همین عبارت را میگوید.
به هر حال ایمبری در این هجوم و حمله کشته می شود و دوستش که به شدت زخمی شده بود زنده می ماند.
تا مدت ها همه یِ ماجرا مبهم و سراسر سوال و معما بود.
بعدها مشخص شد که عاملِ پشت پرده یِ این قتل، یک مامورِ کارکشته یِ امنیتی انگلیس بود که با طراحی حساب شده ابتدا شایعاتی پیرامون امام زاده رواج داد و سپس کنسولِ آمریکا را به صجنه کشاند و ....
در شماره بیست و چهارم سپتامبر 1924 روزنامه هرالد تریبون چاپ نیویورک فاش شد قتل ماژور ایمبری کارِ هارولد اسپنسر سالخوردهترین و لایقترین عامل مخفی انگلیس در خاور نزدیک بود؛
دعوایی پنهان بر سرِ منابعِ نفت و سرمایه های ملی ایران؛
ایمبری تلاش های فراوان و ارتباطات خوبی در دربار داشت و این ارتباطات و تلاش ها داشت منجر به از بین رفتنِ منافع انگلیس در پروژه های نفتی می شد که بدین ترتیب از سرِ راه برداشته شد. (مجله خواندنیها، بیست و هفتم آبان 1323)
|